Op 17 mei trad het nieuwe Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities voor het eerst naar buiten, in de jaarlijkse Urban Transformation Conference in Rotterdam. Het Centre for BOLD Cities houdt zich bezig met uitdagingen voor burgers in een stad waarin Big, Open en Linked Data het leven bepalen.
Liesbet van Zoonen, wetenschappelijk directeur van het Centre, nam deel aan de paneldiscussie waarmee de conferentie werd geopend. Ze greep het moment aan om het Centre for BOLD Cities en zijn bijzondere benadering te introduceren. “In verschillende domeinen, waaronder stadsbestuur, zien we een toenemende nadruk op data”, zei ze. “Creatief gebruik van stadsgegevens, vooral wanneer ze met elkaar worden verbonden, kan heel interessant zijn, maar roept ook veel ethische vragen op. Deze bekijken we vanuit het perspectief van de burger.” Het Centre for BOLD Cities, legde ze uit, zal zich richten op de ervaringen van burgers in de (slimme) stad. Ook houdt het zich bezig met kwesties rondom privacy en met vragen over wie eigenaar is van de gegevens en hoe we ermee moeten omgaan (data ownership en data literacy).
Driedimensionale stad
In een sessie over de driedimensionale stad, de ‘digitale stad van de toekomst’, presenteerde Jantien Stoter (TU Delft) haar blik op wat dit onderwerp allemaal kan behelzen. Stoter ziet de driedimensionale stad als platform dat continu kan worden aangepast door bedrijven, burgers en overheden. De driedimensionale stad kan een duidelijk beeld geven van de ‘huidige realiteit’ van de stad en toont zelfs het voorspelde effect van een mogelijke verandering in de visie van de stad. “Realiteit wordt vaak naar een tweedimensionale representatie geconverteerd”, zei Stoter. “De uitdaging is om technologie te benutten en ervoor te zorgen dat een driedimensionale representatie de ontwikkeling van de stad dient.”
BOLD denkers
Tijdens de sessie ‘Meet BOLD minds for future smart and social cities’ gaven zes van onze onderzoekers alvast een inkijkje in hun onderzoek naar het perspectief van de burger in de slimme stad. Wat ze lieten zien, varieerde van een herdefinitie en heruitvinding van het begrip ‘zelfvoorzienendheid’ (Rebecca Moody, Erasmus Universiteit) tot voorspellingen van burgerparticipatie door middel van linked data (Gijs Custers, Erasmus Universiteit) en een onderzoek naar het ontbreken van big data in stedelijk beleid voor de vermindering van CO2-uitstoot (Sarah Giest, Universiteit Leiden).
In de door wetenschapsjournalist Geert Maarse geleide sessie deelden de deelnemers hun inzichten en zorgen. De relevantie van BOLD Cities bleek verder uit presentaties over open data – gegevensbeveiliging in een wereld van open data (Bastiaan van Loenen, TU Delft) en slim stadsbestuur (Reinout Kleinhans, TU Delft) – en ook in de laatste presentatie, over het gebruik van data om het effect te onderzoeken van financiële prikkels op alleenstaande bijstandsmoeders die een baan moeten zoeken (Marike Knoef, Universiteit Leiden).
Nervousnet
De ‘BOLD Cities route’ werd besloten met een lezing over Nervousnet: een grootschalig gedeeld onderzoeksplatform dat realtime social mining-services aanbiedt als een collectieve voorziening. Nervousnet is een open platform dat is ontworpen om collectief te worden gebouwd en gebruikt voor en door burgers. Dirk Helbing (TU Delft) is betrokken bij dit project, dat zich richt op het burgerperspectief in een samenleving die zich in een transformatieproces bevindt. Via Nervousnet hoopt Helbing bij te dragen aan een vorm van digitale democratie. De Duitse wetenschapper deelde zijn zorgen en vertelde over gedetailleerde plannen om actief te helpen zoeken naar oplossingen voor burgers. Zijn presentatie was een waardig slotakkoord van deze openbare introductie van het onderzoeksperspectief van BOLD Cities.
Het Centre for BOLD Cities is een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Leiden, de TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam. Tegenwoordig drijven steden op allerlei soorten data waarmee lokale overheden en bedrijven innoveren, monitoren en plannen. Het is echter niet duidelijk hoe stadsbewoners van deze Big, Open en Linked Data (BOLD), waarmee elke activiteit, beweging en gedraging lijkt te worden gemonitord. Dit burgerperspectief staat aan de basis van het onderzoek in het Centre for BOLD Cities.
http://www.boldcities.nl/
Texst: Luuk Schokker