‘De verschillen verdienen meer aandacht’ zegt Kaat Lageman in haar scriptie over langdurig uitkeringsgerechtigden

Niet het onderwerp van je eerste keuze maar wel met een 9 afstuderen. Na een stage bij Buitenlandse Zaken, waar ze werkte aan het dossier kritieke grondstoffen, en met een bijbaan bij adviesbureau Public Value, dacht masterstudente Kaat Lageman haar scriptie te schrijven over de energietransitie of grondstoffenbeleid. 

Maar via het matchingssysteem van haar opleiding Public Administration: Economics and Governance van de Universiteit Leiden kwam ze terecht bij een heel ander onderwerp: de Instapeconomie. Een onverwachte wending, maar het bleek uiteindelijk een van de meest leerzame én betekenisvolle ervaringen van haar studie.

Vanuit de Leiden-Delft-Erasmus Scriptiewerkplaats Den Haag Zuidwest onderzocht Lageman de Instapeconomie, een sociaal-economische programma van de Gemeente Den Haag. Via statistische methoden analyseerde zij het welzijn van langdurig uitkeringsgerechtigden. Ze studeerde af met een 9 en de resultaten van haar scriptie worden gebruikt in een onderzoeksrapport dat voor de Gemeente Den Haag wordt geschreven.

De instapeconomie is een programma van de Gemeente Den Haag om het welzijn en het gevoel van nut en deelname aan de maatschappij van langdurige uitkeringsgerechtigden te vergroten. Het idee is dat dit effectiever kan via kleine stappen en laagdrempelige activiteiten. Bijvoorbeeld taal- of naailes geven in het buurthuis, de deur opendoen voor bezoekers, koffiezetten of het rondbrengen van soep bij eenzame buurtbewoners. Hiervoor krijgen de deelnemers een kleine maandelijkse vergoeding zonder dat hun uitkering gevaar loopt. 

In de wijk aanwezig zijn

Lageman: ‘Wat ik zo bijzonder vond aan dit project bij de scriptiewerkplaats, is dat je niet alleen onderzoek doet vanachter je bureau, maar echt in de wijk aanwezig bent. Het was waardevol om deelnemers persoonlijk te spreken en hun ervaringen te horen over de instapeconomie. Hun enthousiasme werkte ook enorm motiverend.’

laat
Foto: Jeffrey Grouwstra van Kijklab

Via de data uit enquêtes onderzocht Lageman welke welzijnsprofielen er te onderscheiden zijn in de groep langdurig uitkeringsgerechtigden van de Gemeente Den Haag. Waarom dit belangrijk is? ‘In de meeste re-integratieprogramma’s wordt uitgegaan van 1 profiel met als gevolg een uniforme aanpak om mensen uit de bijstand te krijgen. Maar er is juist een heel grote diversiteit.’ 

  Alleenstaande ouders scoorden gemiddeld het laagst op welzijn.'

‘Zo zag ik dat alleenstaande ouders gemiddeld het laagst scoorden op welzijn, en dat deelnemers die het langst meededen aan de instapeconomie ook de hoogste welzijnsscores toonden. Die verschillen verdienen meer aandacht.’

De Scriptiewerkplaats daagt studenten uit om ook buiten de universiteit te leren. Lageman: ‘Je doet echt andere vaardigheden op dan bij een gewone scriptie. Vooral op het gebied van communicatie en pro-activiteit leer je veel. Je moet zelf contact leggen met stichtingen, afspraken regelen en flexibel omgaan met situaties in het veld.’

   Participeren voegt echt iets toe aan je onderzoek.'

‘Daarnaast wordt er van je verwacht dat je meedraait bij de stichtingen. Ik hielp bijvoorbeeld een aantal zaterdagen mee in een buurttuin in de Schilderswijk en mocht een keer meekoken bij de Tafel vol Waarde in Vrederust. Juist door te participeren spreek je mensen op een informele manier en leer je de doelgroep persoonlijk kennen. Dat voegt echt iets toe aan je onderzoek.’

Hoe werkt beleid in praktijk

Zo’n aanpak levert niet alleen waardevolle onderzoeksdata op, maar biedt ook inzicht in hoe beleid in de praktijk werkt. Lageman: ‘Wat dit onderzoek voor mij zo waardevol maakte, is dat je werkt aan een maatschappelijk onderwerp dat ertoe doet. Je ziet direct waar je onderzoek over gaat en voor wie het impact kan hebben.’

‘Door contact met deze groep Haagse inwoners en hun diverse verhalen te horen, kreeg ik inzicht in hoe beleid in het dagelijks leven uitpakt. Hierdoor ben ik ervan overtuigd geraakt dat langdurig bijstandsgerechtigden ruimte nodig hebben om in een veilige en flexibele omgeving te werken aan hun welzijn, op meerdere levensdomeinen tegelijk.’

Meer weten over de Scriptiewerkplaats Den Haag Zuidwest van Leiden-Delft-Erasmus Universities? Heeft u cases voor de studenten of wilt u hier afstuderen? 

Lees meer op de website van scriptiewerkplaats Den Haag Zuidwest